Tartışmalı İcat: Emniyet Kemeri
Bugün hava yastıklı, aktif gergili en son teknoloji versiyonlarıyla otomobil güvenliğinin en önemli unsuru olan emniyet kemerleri, ilk otomobilin üretilmesinden ancak 17 yıl sonra, 1903 senesinde Fransız mucit Gustave Liebau tarafından icat edilir. Oldukça ilkel bir versiyon olan bu kemer, yolcuların bedenini tek noktadan sararak savrulmalarını önlemektedir. Tüm diğer buluşlar gibi, emniyet kemeri de uzun yıllar rağbet görmez. Hatta yakın tarihe kadar tartışmalar süregelir. 1930'lara gelindiğinde Amerikalı doktorlar buluşun önemini fark eder ve iki noktalı emniyet kemerlerini araçlarında kullanmaya başlar, bununla da yetinmeyip otomobil üreticilerine yeni modellere kemer yerleştirilmesi konusunda baskı kurarlar.
1953'e gelindiğinde Colarado Eyalet Tıp Birliği bir bildiri yayımlar ve emniyet kemerinin bütün otomobillerde bulunması gerektiğinin altını çizer. Nihayet 1955'te Kaliforniya Eyaleti otomobil kullanmak için emniyet kemeri takmayı mecburi kulan yasayı onaylar. Elbette Amerika'nın kalanında bu yasanın hiçbir geçerliliği yoktur.
Güvenlik denince otomobil üreticileri arasında ilk akla gelen marka olan Volvo, 1956 yılında iki noktalı, çapraz göğüs emniyet kemerini opsiyonel olarak pazara sunar. Eş zamanlı olarak Chrysler de yalnızca ön koltuklarda, iki noktalı emniyet kemerini "isteğe bağlı olarak kullanılmak üzere" bazı modellerine yerleştirir.
Ford bu olanlara kayıtsız kalmaz ve 2 yıl sürecek bir reklam kampanyasıyla emniyet kemeri ve güvenlik ilişkisini tüketicilere anlatır. 1958 yılında Volvo fabrikasında mühendis olarak çalışan Nils Bohlin üç noktalı modern emniyet kemerlerinin patentini alır. Bundan bir yıl sonraysa Volvo ön koltuklarda üç noktalı emniyet kemerini standart olarak sunmaya başlar. O sırada Amerika'da konu hâlâ tartışmalıdır. New York Eyaleti, emniyet kemerini maliyetli bularak yeni araçlar için zorunlu olmaktan çıkarır.1964 yılına gelindiğindeyse Amerika'daki eyaletlerin yarısı ön koltukta emniyet kemeri kullanımını mecbur kılacaktır. Emniyet kemeriyle ilgili tartışmalar bitmek bilmiyordur. Örneğin İsveç iki noktalı ve Y tipi emniyet kemerlerini yasakladığını ilan ederken, İngiltere kemer kullanımını zorunlu kılacaktır.
Takvimler 1969'u gösterdiğinde Volvo, öncü görevini sürdürerek arka koltuklar için de üç noktalı emniyet kemerini standart olarak pazara sunar. Onu Mercedes Benz izler. Aynı yıl İspanya, Avustralya ve daha pek çok ülkede emniyet kemeri standart donanım içine alınarak kullanımı mecbur kılınır. Keşfinin üzerinden neredeyse 70 yıl geçtikten sonra nihayet emniyet kemerinin kıymeti anlaşılmıştır. Bu tartışmalı buluşun tüm araçlarda ve ülkelerde zorunlu kullanımına geçilmesi ise 2000'li yılları bulmuştur.
Ülkemizde ön koltukta oturanlar için emniyet kemeri takma zorunluluğu 1992 yılında getirilir. Hemen ardından 3 yıl süre verilerek arka koltuklarında emniyet kemeri olmayan araçlar için taktırma mecburiyeti uygulamaya sokulur. 1995 yılında arka koltukta da emniyet kemeri takmak, yasayla zorunlu hale getirilir.
Günümüzde Büyük Filo'dan kiralayacağınız tüm otomobillerde hem ön, hem arka koltukta son teknoloji ürünü emniyet kemerleri yer almaktadır. Kiraladığımız araçların büyük çoğunluğu, gerek sürücü, gerekse yolcu koltuklarında yer alan ağırlık sensörleri ve kemer sistemlerine yerleştirilen algılayıcılar sayesinde kemer takılmadığına dair uyarı sinyali veren sistemlerle donatılmıştır. Kıymeti geç anlaşılsa da hayat kurtaran emniyet kemerinizi kısa sürüşler dahil olmak üzere her otomobil koltuğuna oturduğunuzda önde ya da arkada farketmeksizin kullanın, hayata bağlanın.
